8 Nisan Dünya Romanlar Günü
Romanların yüzlerce yıl önce Avrupa topraklarına gelmeleriyle birlikte onlara yönelik olarak başlayan ırkçılık ve ayrımcılık, II. Dünya Savaşı'nda doruk noktasına ulaştı. Yüz binlerce Roman Nazilerin ölüm kamplarında katledildi. Bugün de Romanlara yönelik ırkçı ve ayrımcı uygulamalar devam ediyor. Fransa ve İtalya'da Romanlar sınır dışı edilirken, Türkiye'de de Romanlara yönelik saldırılar yaşanıyor.
8 Nisan 1971 tarihinde Londra'da toplanan Birinci Uluslararası Roman Kongresi, bu tarihin Dünya Romanlar Günü olarak kutlanmasına karar verdi. Romanlara yönelik ırkçılık ve ayrımcılık, yüz yıllardan bu yana varlığını sürdürüyor. Bu ırkçılık ve ayrımcılık, özellikle Nazi Almanyasında doruğa ulaştı. En az 500 bin Roman, Nazilerin ölüm kamplarında can verdi.
Bu büyük felaketten sonra Romanların durumu Avrupa'da ve Türkiye'de çok fazla değişmedi. Bu gün de Roman halkına yönelik ırkçılığın, ayrımcılığın ve tahammülsüzlüğün işaretlerini her yerde görüyoruz.
Örneğin İtalya'da Romanların "hizmetine sunulan" kamp yerleri, insan hakları standartlarıyla uzaktan ve yakından alakalı bile değil. Bu kamplar genellikle çöplüklerin yanında bulunuyor, her türlü hastalığa davetiye çıkartıyor. İtalya'daki Romaların durumu ERRC (European Roma Rights Center / Avrupa Roman Hakları Merkezi) tarafından bir apertheid rejimi olarak değerlendiriliyor.
Avusturya'da her ne kadar Romalar azınlık olarak resmen tanınıyorlarsa da, tahammülsüzlük ve ayrımcılık son bulmuş değil. 4 Şubat 1995 günü Erwin Horvath, Karl Horvath, Peter Sarközi ve Josef Simon adlı dört Avusturya vatandaşı, sadece Roman etnik kökenlerinden ötürü hunharca katledildi. O günden bu yana Romanların durumu iyileşmiş değil ve ırkçılık giderek büyüyor.
Aynı ırkçılık ve ayrımcılık Çek Cumhuriyeti, Polonya, Macaristan, Slovakya veya Romanya'da da kendisini gösteriyor. Özellikle Kosova'daki Romanların durumu hiç parlak değil. 1999'da bölgeye NATO birliklerinin gelmesinden sonra Romanların durumu iyice kötüleşti. Bölgede yaşayan 150.000 Roman'ın neredeyse tümü cinayetlerin, tecavüzlerin, işkencelerin ve ırkçı takibatın ardından kaçmak zorunda kaldı. Romanların evleri yakıldı ve bir daha inşa edilmedi.
Avrupa Birliği'nin 2004 ve 2007 yılında genişlemesiyle birlikte milyonlarca Roman AB vatandaşı oldu. Ancak her AB vatandaşının hakkı olan serbest dolaşım, Romanlar için işletilmiyor. 2010 yazında Fransa'da, İtalya'da ve İskandinav ülkelerinde yaşayan binlerce Roman zorla sınır dışı edilerek Romanya ve Bulgaristan'a gönderildi. Bu ülkelerde de Romanlara yönelik ırkçı nefret giderek yükseliyor.
Kaynak: https://marksist.org/icerik/Yazar/6734/mobileRedirect